Pytanie jawne: Młodość jako czas kształtowania własnej tożsamości. Omów zagadnienie na podstawie Przedwiośnia Stefana Żeromskiego.

Wstęp i teza

Różne losy literackich młodych bohaterów pokazują, jak ważną rolę w procesie kształtowania się świadomości człowieka odgrywają jego własne doświadczenia z lat młodości. Wtedy sprawdzamy granice naszych możliwości, poznajemy konsekwencje wyborów i uczymy się odpowiedzialności.

Rozwinięcie w odniesieniu do wskazanej w temacie lektury obowiązkowej

W Przedwiośniu opisana jest historia Cezarego Baryki, młodego bohatera, którego losy wiążą się z wydarzeniami historycznymi oraz osobistymi doświadczeniami. Młodość Cezarego, pełna sprzeczności i wyzwań, to poszukiwanie tożsamości w gwałtownie zmieniającym się świecie. Dorasta w Baku, w sielankowej atmosferze, otoczony miłością rodziców. Jego życie zmienia się po wyjeździe ojca na wojnę i wybuchu rewolucji bolszewickiej. Zafascynowany komunizmem, ufając w idee sprawiedliwości społecznej, donosi nawet na własną matkę, ale brutalność rewolucji otwiera mu oczy na jej prawdziwe oblicze. Śmierć matki staje się dla Cezarego bolesną lekcją. Po powrocie ojca, Cezary wyrusza z nim do Polski wsłuchując się w opowieści o „szklanych domach”. Tam wkrótce zaciąga się do wojska i walczy w wojnie polsko-bolszewickiej. Szybko jednak dostrzega, że Polska daleka jest od ojcowskich marzeń. 

Młodość Cezarego Baryki to okres intensywnego dojrzewania oraz poszukiwania własnej tożsamości. Burzliwe wydarzenia i skrajnie ekstremalne doświadczenia, które stały się jego udziałem sprawiły, że bohater nie potrafił ostatecznie zdefiniować swojej roli społecznej i wciąż próbował zdefiniować swoją tożsamość w świecie zastanych postaw i idei, z których z żadną się do końca nie identyfikował.

Kontekst literacki nawiązujący do tematu

Kordian, tytułowy bohater dramatu Juliusza Słowackiego, we wczesnej młodości uwielbiał literaturę romantyczną i zaczytywał się w niej. To w znacznym stopniu kształtowało jego emocjonalność i wpłynęło na jego specyficzny sposób postrzegania miłości. W rezultacie, kiedy po raz pierwszy został odrzucony przez kobietę, zdecydował się odebrać sobie życie (nieudana próba samobójcza). Młodzieńcza ciekawość pchnęła Kordiana do odbycia wielkiej podróży. W każdym zakątku Europy, który odwiedził, z rozczarowaniem przekonywał się, że realnym światem rządzą pieniądze i władza, a nie miłość, szlachetność czy wiara. Zdobyte doświadczenia i krytyczna ocena świata sprawiły, że pełen romantycznego uniesienia bohater doświadcza przemiany w wielkiego patriotę i staje się spiskowcem, a za jedyną wartość, godną poświęcenia, uznaje wolność ojczyzny. 

Podsumowanie

Podsumowując, świadomość własnej tożsamości daje człowiekowi poczucie tego kim jest, gdzie jest jego miejsce w świecie, jaki system wartości jest mu bliski. Młodość to czas, w którym w dużej mierze kształtuje się to poczucie, nadając każdemu unikalne cechy, w czym ważną rolę odgrywają indywidualne doświadczenia każdego człowieka. 

Przykładowe inne konteksty

1. William Szekspir Romeo i Julia – młodość ukazana jest jako czas intensywnych uczuć, gwałtownych decyzji i poszukiwania własnej tożsamości. Romeo i Julia sprzeciwiają się tradycjom i konfliktom rodzinnym w imię miłości, która staje się dla nich symbolem buntu i samookreślenia. Ich wybory, pełne emocji i spontaniczności, prowadzą do tragicznego finału, ale podkreślają wagę młodzieńczych wartości, odwagi i dążenia do wolności. 
2. Adam Mickiewicz Dziady cz. III – obraz ewolucji młodego człowieka z romantycznego kochanka w świadomego bojownika o wolność narodową. Zraniony miłością Gustaw przeistacza się w Konrada, który miłość do ojczyzny stawia ponad osobiste uczucia. Przejęty losem ciemiężonych rodaków i zniewolonej Polski, młody bohater staje się wyrazicielem buntu przeciwko zaborcy i Bogu, a jego przemiana podkreśla przejście od jednostkowych przeżyć do poczucia wspólnoty narodowej i gotowości poświęcenia dla wyższego celu.
3. Fiodor Dostojewski Zbrodnia i kara – młodość jest kluczowym etapem kształtowania się tożsamości Raskolnikowa, w którym konfrontują się jego własne przekonania i ogólnie przyjęte zasady moralne. Bohater popełnia zbrodnię. Następnie doświadcza wewnętrznych rozterek, aż w końcu zaczyna poszukiwać sposobu na naprawienie swoich czynów i odkupienie win. Młodość Raskolnikowa ukazana została jako czas pełen trudnych wyborów i dylematów moralnych, które odcisnęły na nim wyraźne piętno i poważnie wpłynęły na jego dalsze życie.